Τα μικρά παιδιά, ιδιαίτερα όσα πηγαίνουν σε παιδικό σταθμό ή σχολείο, εμφανίζουν πολύ συχνά λοιμώξεις του αναπνευστικού. Αυτό είναι αναμενόμενο, καθώς το ανοσοποιητικό τους σύστημα βρίσκεται ακόμη σε ανάπτυξη και έρχεται σε επαφή με νέους ιούς. Στην πραγματικότητα, τα παιδιά προσχολικής ηλικίας μπορεί να αρρωστήσουν έως και 6–8 φορές τον χρόνο με απλά κρυολογήματα, ενώ σε ορισμένα παιδιά ο αριθμός αυτός μπορεί να φτάσει ακόμη και τις 10–12 λοιμώξεις ετησίως.
Ποια είναι τα συχνότερα συμπτώματα;
Οι ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού προκαλούν:
- Καταρροή, βουλωμένη μύτη και φτέρνισμα
- Πονόλαιμο ή βράγχος φωνής
- Βήχα, που συχνά διαρκεί 1–2 εβδομάδες μετά την ίωση
- Πυρετό, κυρίως στα μικρότερα παιδιά
- Σε κάποιες περιπτώσεις, συριγμό (σφύριγμα στο στήθος) ή δύσπνοια, ιδιαίτερα σε βρέφη και παιδιά κάτω των 5 ετών
Ο βήχας είναι το πιο συχνό και επίμονο σύμπτωμα, καθώς οι αεραγωγοί στα παιδιά είναι μικρότεροι και πιο ευερέθιστοι. Αυτό σημαίνει ότι μετά από κάθε λοίμωξη μπορεί να παραμένει ξηρός βήχας για αρκετές ημέρες, ακόμη κι αν το παιδί έχει κατά τα άλλα αναρρώσει.
Πότε είναι απλή λοίμωξη και πότε μπορεί να είναι άσθμα;
Η διάκριση ανάμεσα στον “βήχα από κρυολόγημα” και στο παιδικό άσθμα είναι συχνά δύσκολη. Υπάρχουν όμως κάποια στοιχεία που μας βοηθούν:
- Συχνότητα και διάρκεια βήχα: Αν ο βήχας επιμένει περισσότερο από 3–4 εβδομάδες ή εμφανίζεται σε κάθε μικρή ίωση με έντονη μορφή, αυτό αυξάνει την πιθανότητα άσθματος.
- Συριγμός (σφύριγμα στο στήθος): Ο ήχος αυτός στην εκπνοή είναι χαρακτηριστικός του άσθματος, αλλά μπορεί να εμφανιστεί και σε σοβαρές ιογενείς λοιμώξεις (π.χ. βρογχιολίτιδα). Αν είναι επαναλαμβανόμενος, πρέπει να διερευνηθεί.
- Νυχτερινά συμπτώματα: Ο βήχας που ξυπνάει το παιδί τη νύχτα ή εμφανίζεται με την άσκηση είναι πιο συμβατός με άσθμα.
- Ατοπικό υπόβαθρο: Παιδιά με αλλεργική ρινίτιδα, ατοπική δερματίτιδα ή οικογενειακό ιστορικό άσθματος έχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν παιδικό άσθμα.
- Ανταπόκριση στη θεραπεία: Η βελτίωση μετά από χρήση βρογχοδιασταλτικών φαρμάκων (εισπνεόμενα) συνηγορεί υπέρ του άσθματος.
Τι είναι φυσιολογικό;
Συχνές ιογενείς λοιμώξεις με βήχα, καταρροή και πυρετό είναι φυσιολογικό μέρος της παιδικής ηλικίας και συνήθως δεν υποδηλώνουν πρόβλημα του ανοσοποιητικού. Ειδικά τα παιδιά σε παιδικούς σταθμούς “μαζεύουν” περισσότερες ιώσεις, οι οποίες μειώνονται με την πάροδο των ετών.
Πότε πρέπει να απευθυνθώ στον γιατρό;
Ο παιδίατρος ή αλλεργιολόγος θα αξιολογήσει αν πρόκειται για απλές λοιμώξεις ή αν υπάρχει υποκείμενο άσθμα. Σημάδια που χρειάζονται περαιτέρω διερεύνηση είναι:
- Επαναλαμβανόμενα επεισόδια συριγμού
- Βήχας που επιμένει πάνω από 4 εβδομάδες
- Δύσπνοια ή γρήγορη αναπνοή
- Συμπτώματα που επιδεινώνονται τη νύχτα ή με την άσκηση
- Οικογενειακό ιστορικό άσθματος ή αλλεργιών
Συμπέρασμα
Οι συχνές λοιμώξεις του αναπνευστικού είναι απόλυτα φυσιολογικές στα μικρά παιδιά και αποτελούν μέρος της “εκπαίδευσης” του ανοσοποιητικού. Ωστόσο, όταν τα συμπτώματα είναι επαναλαμβανόμενα, παρατεταμένα ή συνοδεύονται από συριγμό και δύσπνοια, πρέπει να σκεφτούμε το ενδεχόμενο παιδικού άσθματος. Η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή θεραπεία μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά στην ποιότητα ζωής του παιδιού και της οικογένειας.
