Ο βήχας, η καταρροή και η μπούκωμα είναι από τα πιο συχνά συμπτώματα που μας ταλαιπωρούν. Στις περισσότερες περιπτώσεις οφείλονται σε έναν απλό ιό που προσβάλλει το ανώτερο αναπνευστικό, δηλαδή τη μύτη, τον λαιμό και τους αεραγωγούς. Οι γιατροί χρησιμοποιούν τον όρο ιογενής λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού ή απλά “κοινό κρυολόγημα”.
Υπάρχουν δεκάδες διαφορετικοί ιοί που μπορούν να προκαλέσουν τα ίδια ενοχλήματα. Αν και το κρυολόγημα είναι συνήθως ακίνδυνο, τα συμπτώματα μπορεί να είναι ενοχλητικά και να μας δυσκολέψουν στην καθημερινότητα.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Τα πιο συνηθισμένα είναι το φτέρνισμα, η καταρροή, η βουλωμένη μύτη, ο πονόλαιμος, ο βήχας και η αίσθηση “συμφόρησης” στο στήθος. Στα παιδιά το κρυολόγημα μπορεί να συνοδεύεται και από πυρετό, ενώ στους ενήλικες σπάνια εμφανίζεται. Συνήθως διαρκεί 3 έως 7 ημέρες στους ενήλικες και περίπου 10 ημέρες στα παιδιά, αν και κάποιες φορές τα συμπτώματα μπορεί να παραμείνουν μέχρι και δύο εβδομάδες.
Πώς ξεχωρίζουμε το κρυολόγημα από άλλες ασθένειες;
Μερικές φορές είναι δύσκολο, γιατί τα συμπτώματα μοιάζουν.
- Η γρίπη προκαλεί πιο έντονο πυρετό, μυαλγίες και μεγάλη κόπωση.
- Η λοίμωξη COVID-19 μπορεί να ξεκινήσει σαν κρυολόγημα, αλλά συχνά συνοδεύεται από πυρετό και απώλεια γεύσης ή όσφρησης.
- Η στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα προκαλεί έντονο πονόλαιμο και πρησμένους λεμφαδένες, αλλά συνήθως όχι βήχα ή καταρροή.
Αν έχετε αμφιβολία, καλό είναι να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας.
Χρειάζονται φάρμακα;
Τα περισσότερα κρυολογήματα περνούν μόνα τους. Επειδή προκαλούνται από ιούς, τα αντιβιοτικά δεν βοηθούν. Για εφήβους και ενήλικες υπάρχουν κάποια σκευάσματα χωρίς συνταγή που ανακουφίζουν τα συμπτώματα, όπως σιρόπια για τον βήχα ή αποσυμφορητικά. Δεν θεραπεύουν όμως το κρυολόγημα ούτε το κάνουν να περάσει πιο γρήγορα.
Στα παιδιά πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί:
- Κάτω των 6 ετών δεν πρέπει να δίνονται φάρμακα για το κρυολόγημα.
- Η ασπιρίνη δεν πρέπει να χορηγείται σε παιδιά και εφήβους, γιατί μπορεί να προκαλέσει το επικίνδυνο σύνδρομο Reye.
Τι μπορώ να κάνω μόνος μου;
Απλές πρακτικές μπορούν να βοηθήσουν:
- Ξεκούραση και άφθονα υγρά (νερό, ζωμός, τσάι).
- Υγραντήρας χώρου ή ζεστό μπάνιο για την αποσυμφόρηση.
- Ρινικό σπρέι ή σταγόνες με φυσιολογικό ορό.
- Αποφυγή καπνίσματος και καπνισμένων χώρων.
Μπορεί το κρυολόγημα να γίνει πιο σοβαρό;
Σπάνια, αλλά μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές, όπως ωτίτιδα, ιγμορίτιδα, βρογχίτιδα ή πνευμονία. Σε άτομα με άσθμα, μπορεί να προκαλέσει επιδείνωση των συμπτωμάτων.
Πότε να καλέσω τον γιατρό;
Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας αν:
- Έχετε πυρετό με ρίγη και δυσκολία στην αναπνοή.
- Ο βήχας διαρκεί πάνω από 10 ημέρες ή χειροτερεύει.
- Έχετε πόνο στο στήθος, βήχα με αίμα ή έντονη κόπωση.
- Το παιδί σας είναι κάτω των 4 μηνών και έχει πυρετό, αρνείται να φάει ή έχει δυσκολία στην αναπνοή.
- Τα συμπτώματα χειροτερεύουν αντί να βελτιώνονται.
Πώς μπορώ να το προλάβω;
- Συχνό πλύσιμο χεριών με σαπούνι και νερό.
- Κάλυψη του βήχα ή του φτερνίσματος με τον αγκώνα.
- Καθαρισμός επιφανειών που αγγίζουμε συχνά.
- Μείνετε στο σπίτι αν είστε άρρωστοι για να μην μεταδώσετε τον ιό.
Συμπέρασμα: Το κρυολόγημα είναι συνήθως μια απλή ιογενής λοίμωξη που περνάει μόνη της, αλλά μπορεί να γίνει αρκετά ενοχλητική. Με λίγη ξεκούραση, υγρά και σωστή φροντίδα, τα συμπτώματα υποχωρούν. Αν όμως παραταθούν ή χειροτερέψουν, χρειάζεται πάντα η συμβουλή του γιατρού.