Τι είναι η αλλεργία
Αλλεργίες μπορεί πρακτικά να εκδηλωθούν σε κάθε όργανο. Συνηθέστερα όμως συμμετέχουν το δέρμα και οι βλεννογόνοι (αναπνευστικό, πεπτικό). Για παράδειγμα, η υπερβολική αντίδραση του οργανισμού στις γύρεις ή τη σκόνη εκδηλώνεται με την εικόνα της αλλεργικής ρινίτιδας, του άσθματος ή της επιπεφυκίτιδας, η αντίδραση σε χημικές ουσίες, που έρχονται σε επαφή με το δέρμα με την εικόνα της δερματίτιδας εξ επαφής, η αντίδραση σε τρόφιμα ή τσιμπήματα εντόμων με την εικόνα της αναφυλαξίας.
Το ότι ένας ασθενής έχει μια αλλεργική πάθηση δεν σημαίνει ότι υποχρεωτικά θα έχει και άλλες.
Μηχανισμοί της αλλεργίας ή Πως προκαλείται η αλλεργία
Η αλλεργία εξελίσσεται σε δύο φάσεις:
Στην πρώτη φάση (φάση ευαισθητοποίησης) το ανοσολογικό σύστημα αναγνωρίζει αυτές τις ουσίες και η αναγνώριση αυτή μέσα από πολύπλοκους μηχανισμούς οδηγεί στην παραγωγή ενός ειδικού αντισώματος για την ουσία αυτή. Τα αντισώματα αυτά που παράγονται στις αλλεργικές παθήσεις ανήκουν στην τάξη των IgE αντισωμάτων (μια από τις 5 τάξεις αντισωμάτων) και είναι ειδικά το κάθε ένα για συγκεκριμένο αλλεργιογόνο.
Η ευαισθητοποίηση είναι μια πολύπλοκη διαδικασία και είναι το αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης του ατόμου (κληρονομικός κίνδυνος για αλλεργία), του χρόνου έκθεσης (νωρίτερα στη ζωή το ανοσολογικό σύστημα είναι πιο επιρρεπές στην ευαισθητοποίηση), της ποσότητας του αλλεργιογόνου, του γενικού πλαισίου της έκθεσης (ρύπανση, μικρόβια, παράσιτα, διατροφή, τρόπος ζωής) και ενδογενών ιδιοτήτων της πρωτεΐνης
Τα αντισώματα της IgE τάξης είναι κεντρικής σημασίας για την αλλεργική απάντηση. Συντίθενται και εκκρίνονται από Β λεμφοκύτταρα. Στη συνέχεια κυκλοφορούν σε όλο τον οργανισμό και συνδέονται σε μαστοκύτταρα και άλλα κύτταρα.
Η δεύτερη φάση ( εκτελεστική φάση), είναι όταν ο οργανισμός έρθει ξανά σε επαφή με το αλλεργιογόνο και αυτό συνδεθεί με την ειδική για αυτό IgE, τότε τα ενεργοποιημένα μαστοκύτταρα ελευθερώνουν τα ενεργά μόρια (ισταμίνη κλπ.) που προκαλούν τα αλλεργικά συμπτώματα.
Αυτή είναι μια αδρή περιγραφή του μηχανισμού της αλλεργίας. Στην πραγματικότητα συμμετέχουν σε αυτή δεκάδες μόρια και κύτταρα και οι ιστοί του οργανισμού.
Εμφάνιση και πορεία των αλλεργικών παθήσεων
Γενετική της αλλεργίας
Πολύ συχνά καλούμαστε να απαντήσουμε στην ερώτηση αν η αλλεργία είναι κληρονομική ή αν τα παιδιά θα γίνουν αλλεργικά. Η απάντηση είναι δύσκολη, δεν μπορείς να απαντήσεις με ένα ναι ή ένα όχι. Υπάρχουν ισχυρές αποδείξεις από τις επιδημιολογικές και γενετικές έρευνες ότι υπάρχει γενετική προδιάθεση στις αλλεργικές παθήσεις. Δεν υπάρχει όμως ένα γονίδιο που να καθορίζει την κληρονομικότητα. Οι αλλεργικές παθήσεις είναι πολύπλοκες και η έκφρασή του επηρεάζεται από πολλά γονίδια αλλά και από περιβαλλοντικούς παράγοντες.
Η αλληλεπίδραση του γενετικού υλικού και του περιβάλλοντος θα καθορίσει τελικά αν κάποιος θα εμφανίσει αλλεργία ή όχι.
